Koffie branden in de branderij
Na een lange reis is de koffieboon aanbeland bij zijn volgende halte: de koffiebranderij. Met koffie branden wordt de smaak van de koffieboon binnen een paar minuten gemaakt óf gekraakt.
Koffiebonen branden: een ingewikkelde klus
Koffie branden is een punctueel klusje. En ook eentje met een grote verantwoordelijkheid. Er zijn al zo veel mensenhanden aan te pas gekomen, er is al zo veel geld in het hele proces gestoken. In de branderij móet het gebeuren.
Het koffiebrandproces
Wat gebeurt er eigenlijk met de koffieboon tijdens het branden? Door de hitte wordt de smaak van de koffie bepaald. Ze noemen deze chemische verandering thermolyse. Zuren, oliën, eiwitten, vitaminen, suikers, zetmelen en cafeïne. Het zit allemaal in de koffieboon en door de hitte worden deze stoffen sterker of zwakker. En dat bepaalt de smaak.
Het branden van koffiebonen duurt ongeveer tussen de 8 en 14 minuten
Koffie branden: De crack
Als de koffiebonen worden verhit, gebeurt er dus van alles met de smaak, maar ook met de boon zelf. Ze verliezen hun vocht en kleuren steeds bruiner. Het is belangrijk dat de bonen continu in beweging blijven om ze zo gelijkmatig mogelijk te roosteren.
En dan, pop! De eerste zogeheten crack vindt plaats. Hierdoor kan ook het vocht dat binnen in de boon zit eruit. Als de temperatuur tussen de 200 en 240 graden is, wordt de boon gebrand. De koffieboon wordt groter.
Na de ‘first crack’ wordt de uiteindelijke smaak van de koffiebonen bepaald. Suikers beginnen bijvoorbeeld te karameliseren. Het is nu cruciaal om het branden van de koffiebonen net vóór de tweede crack te stoppen en zo snel mogelijk af te laten koelen. Na de tweede crack verdwijnen namelijk alle smaken uit de koffieboon. Elke branderij heeft zijn eigen manier van koffie branden. Hierdoor bestaat de grote variëteit in koffiesmaken.
Verschil licht
en donker gebrande koffiebonen
Licht gebrande koffie
Aromatisch en frisse smaak met een relatief lichte body. Deze koffie wordt veel gebruikt voor filterkoffie.
Medium gebrande koffie
Een volle, milde, ronde smaak.
Donker gebrande koffie
Een volle en krachtige smaak. De koffiebonen hebben soms wat olie aan de buitenkant.
Zelf koffie branden?
Thuis koffiebonen branden? Ik geef je geen ongelijk. Wie kan de heerlijke geur van koffie nou weerstaan? Eigenlijk is het makkelijker dan gedacht. Je komt simpel aan ongebrande bonen en je hebt vast een pan in huis. Wees er wel op voorbereid dat er wat rook ontwikkelt. Buiten branden is hierbij dus een gratis tip. Bepaal van tevoren de gradatie van de koffieboon, dit bepaalt wanneer je klaar met branden bent. Zelf koffie branden doe je zo:
- Verhit de pan, dit kan een koekenpan zijn of wok.
- Zorg ervoor dat de bonen in beweging blijven, zodat ze gelijkmatig worden verhit.
- Wacht tot de eerste crack, als je van lichtgebrande koffie houdt, ben je nu klaar. Anders laat je de bonen nog even branden. Probeer voor de tweede crack de bonen van het vuur te hebben. De tweede crack komt een paar minuten na de eerste crack.
- Laat de bonen nu afkoelen en rusten, de smaak ontwikkelt door. Wacht een dag tot 2 weken voordat je de bonen gaat consumeren. Oefening baart kunst!
Waar de koffieplant groeit en bloeit bepaalt al de smaak van jouw kopje koffie. Lees maar eens.